Rechters reguleren softdrugs in reactie op de gekkigheid van een systeem waarin je wiet wel mag verkopen, maar niet telen, schrijven Jan Paternotte en Vera Bergkamp in een opiniestuk in Het Parool. De politiek blijft achter.
De rechterlijke macht is het Nederlandse drugsbeleid beu. Onlangs kwam een Amsterdamse politierechter weer tot een zogeheten rechterlijk pardon: de verdachte wordt wel schuldig bevonden omdat bij hem veel wiet is aangetroffen, maar de rechter legt de veroordeelde geen straf op.
Het is niet de taak van de overheid alle drugs op één hoop te gooien en te verbieden
Waarom? Omdat duidelijk is dat die wiet bestemd was voor zijn coffeeshops. En die coffeeshops, die mogen in het Nederlandse systeem gewoon bestaan, zolang maar niemand weet waar de wiet die ze verkopen vandaan komt. De rechter wees politiek Den Haag op de realiteit: “Bestuurders van diverse gemeenten wijzen zonder oponthoud op de wenselijkheid en de noodzaak van regulering.”
De derde macht
Het is inmiddels een trend: strafrechters zien zich in wietzaken genoodzaakt naar het middel van een rechterlijk pardon te grijpen. De derde macht beantwoordt zo de gekkigheid van een systeem waarin je wiet wel mag verkopen, maar niet mag telen.
Vera Bergkamp & Jan Paternotte
zijn respectievelijk Tweede Kamerlid en fractievoorzitter in Amsterdam voor D66
Niemand is er ooit in geslaagd een niet-Nederlander uit te leggen waarom we dit halve gedoogbeleid hebben. In deze rechterlijke uitspraken is de teneur hetzelfde: rechters vinden het hypocriet wiettelers die zich aan de regels houden, alle denkbare veiligheidsmaatregelen nemen en belasting afdragen, te straffen. Ze lopen daarmee voor op de politiek. Niet alleen in Nederland is de rechtspraak in beweging. Steeds meer conservatieve politici in Amerika en Engeland zien drugs niet langer als een zaak voor politie en justitie, maar meer als een zaak die met gezondheidszorg te maken heeft. Zelfs Donald Trump ziet heroïnegebruik niet als misdaad, maar als iets ‘waar we verslaafde mensen mee moeten helpen’. En als gezondheid het doel is, wordt niet meer gekeken naar de vraag of iets verboden is, maar naar wat de baten of schade voor de gebruiker inhouden.
Andersom speelde gezondheid ook de hoofdrol bij de vervolging van de man die twee jaar geleden witte heroïne verkocht op straat in Amsterdam. Doordat de klanten dachten cocaïne te kopen, vielen vier dodelijke slachtoffers. De officier van justitie rekent het de man die witte heroïne verkocht zwaar aan dat hij het dodelijke spul niet heeft getest. Kortom: als je al illegale waar verkoopt, zorg dan in elk geval dat het is getest om onnodige slachtoffers te voorkomen.
Deze aanklager stopt niet met nadenken op het moment dat drugshandel en drugsgebruik worden geconstateerd. Drugs verkopen is illegaal, maar áls je dan drugs verkoopt heb je ook een zorgplicht voor wat je een ander laat gebruiken.
Chemische rotzooi
Dit is precies de zorgplicht voor gezondheid waar D66 al jaren op wijst. Het is niet de taak van de overheid alle drugs op één hoop te gooien en te verbieden; dat is te kortzichtig. Het is de taak van de overheid alle chemische rotzooi te weren en mensen zo goed mogelijk voor te lichten over het gebruik, de gevolgen en de gevaren. D66 komt daarom dit jaar met een initiatiefwet om cannabisteelt voor coffeeshops te reguleren. De wiet die dan verkocht wordt, is getest, gecontroleerd en gericht op verantwoord gebruik.
Te midden van die ontwikkelingen kent politiek Den Haag al vijf jaar totale stilstand. Hoewel de PvdA een ander geluid laat horen in debatten, lukt het de partij niet om tijdens de kabinetsdeelname ook maar iets te bereiken op dit dossier. Minister Ard van der Steur (VVD) heeft de obsessie van zijn voorganger Ivo Opstelten overgenomen om als beschermheervan law & order te boek te willen staan. Zo komt er als het aan van der Steur ligt nooit gereguleerde wietteelt. Dat standpunt heeft steeds ernstiger gevolgen voor de volksgezondheid. In Nederland kan een wietteler nog ongestoord bestrijdingsmiddelen gebruiken en is het THC-gehalte soms bizar hoog.
Steeds meer Amerikaanse staten, Uruguay en sinds kort ook Canada hebben Nederland al ingehaald door wietteelt helemaal te legaliseren. Rechters geven steeds meer ruimte aan brave wiettelers die zich aan alle regels houden en een meerderheid van de Nederlanders is voor reguleren of legaliseren.
Lokale politici van alle kleuren willen vooruit. Nu alleen het kabinet nog
Bron: Parool