Johan van Laarhoven en de ‘Brabantse maffia’ bij justitie

Maart 2016 togen de misdaadbestrijders van het Openbaar Ministerie te Breda met een politiemacht naar Crackers, een kleine coffeeshop in Tilburg. De buit uit een pand van de eigenaar: 33 kg stuff, een ‘stash‘ voor een coffeeshop van deze omvang toereikend voor vier maanden handel.  ‘Pure willekeur van justitie,’  becommentarieert Johan van Laarhoven in een brief die ik vorige maand van hem kreeg.

Neemt de voormalige eigenaar van The Grass Company het hier op voor een oud-collega? Nee, hij wijst erop dat het Openbaar Ministerie in dit geval slechts een boete eiste, €25.000 om precies te zijn, een fractie van de handelswaarde. De willekeur waar Johan op doelt is dat hetzelfde OM tegen hem vorige maand een ‘ontnemingsprocedure’ aankondigde. ‘Justitie eist €20 miljoen van coffeeshop,’ kopte het Algemeen Dagblad.

Nieuwe dagvaarding

Daarmee is ook elke illusie weggenomen dat de trip naar Bangkok, die de zaakofficier mr. Peter Snijders in februari maakte, ten doel had de Thaise autoriteiten over te  halen Van Laarhoven zo snel mogelijk naar Nederland te laten afreizen. Hetzij door uitlevering, hetzij door snelle toepassing van de zgn. Wots-procedure, die regelt dat in het buitenland gedetineerden hun straf in Nederland kunnen uitzitten. De nieuwe dagvaarding die hij Johan van Laarhoven in de beruchte Khlong Prem-gevangenis probeerde te overhandigen dient slechts het binnenhalen van de ‘belastingmiljoenen’. De rechter kan over dat ontnemen namelijk pas beslissen nadat er in de lopende strafzaak tegen Johan en andere betrokkenen bij The Grass Company een vonnis is geveld. En dat laatste kan uiteraard niet zonder Van Laarhoven te dagvaarden.

Justitie heeft met die inzet van twintig miljoen waarschijnlijk naar marktkooplui gekeken. Je maakt je vraagprijs zo hoog mogelijk en dan kan het afdingen beginnen. Niet met Van Laarhoven. Hij, met galgenhumor: ‘Ze hebben niet eens afgetrokken wat in Thailand al van mij in beslag is genomen.’

Uitstapjes naar Thailand populair

Even terug in de tijd. Johan en zijn levenspartner Tukta Kaen-In ‘vierden’ zaterdag hun vierjarig jubileum in Thaise gevangenschap. Zij zitten daar omdat reisjes naar Bangkok en konkelefoezen met Thaise collega’s populair waren bij datzelfde Openbaar Ministerie. In 2014 leidde dat ertoe dat Officier van Justitie Lucas van Delft en aanhang middels een rechtshulpverzoek en een daarop volgende krakkemikkkige brief Johan en Tukta op een zilveren plaatje aan de Thaise junta aanboden. Geen uitleveringverzoek, maar pure winst voor de Thaise schatkist:  minimaal €10 miljoen aan in beslag genomen Thaise bezittingen van Van Laarhoven.

Wie zich mocht afvragen waarom aan de Thaise autoriteiten de Nederlanders als drugscriminelen werden afgeschilderd moet even het Brabants Dagblad van gisteren lezen. Een OM-woordvoerder legt daar uit dat een uitleveringsverzoek aan Thailand het risico met zich meebrengt dat Van Laarhoven in Nederland niet meer vervolgd kan worden voor belastingfraude. Volgens justitie is dat omdat fiscale delicten in Thailand minder zwaar bestraft worden dan in Nederland.

Onthullend en cynisch

Het staat er zomaar. Onthullend.  In Thailand wordt drugshandel (en gebruik) zeer zwaar bestraft. Het loonde dus in 2014 om Johan en Tukta te presenteren als drugscriminelen. Toeval of moedwil, het tweetal vertgoeft  al vier jaar in hun gerieflijke cellen  in Bangkok. Kan het cynischer?

Jawel. Pas tweeëneenhalf jaar na de aanhouding van Van Laarhoven geeft de toenmalige VVD-justitieminister Ard van der Steur toe dat dit rechtshulpverzoek ‘instrumenteel’ is geweest voor hun aanhouding en berechting. In de jaren daarvoor doen hij en ondergeschikten op het ministerie en bij het Bredase OM aan copycat van Pontius Pilatus. Dat de Thai Johan en Tukta voor (effectief) twintig en twaalf jaar naar de cel stuurden lag niet aan hen. ‘Beslissing Thais’, ‘Wisten we niets van’, ‘nooit de bedoeling geweest’, enz. enz. Van alle grote woorden over ‘criminele organisatie’ en ‘drugshandel’ is juli 2018 alleen belastingontduiking overgebleven.

Ironisch is dat  ditzelfde Openbaar Ministerie zich dezer dagen doodschaamt. Nee, niet over het  optreden in de zaak Van Laarhoven, maar, ik citeer de NRC, over ‘affaires in eigen kring.’ Er is door de NRC een OM-beerput opengetrokken, waar minister van justitie Ferdinand Grapperhaus (CDA) thans een reukloze oplossing voor moet aanreiken. Het begint allemaal met een ‘dienstreisje’ naar Bangkok van een groep Nederlandse officieren van justitie. Met inschrijving van €750 pp nemen zij daar deel aan een symposium van de International Association of Prosecutors (IAP.) Dit is de crimefighters international netwerkclub. Bij de bijeenkomst is vanzelfsprekend ook de crème de la crème van het Thaise rechtswezen present (HKH prinses Bajrakitiyabha Mahidois is erelid van de Thaise tak.) Het moet louter toeval zijn dat twee maanden na dit symposium het OM zijn eerste rechtshulpverzoek over Van Laarhoven naar Thailand stuurt.

Brabantse maffia

Johan gelooft net als ik niet aan toeval. Want in de verhalen van de NRC (vooral lezen) speelt een netwerk van Officieren van Justitie die bij het parket in Breda hebben gewerkt de hoofdrol. ‘Zij noemen zichzelf gekscherend ‘de Brabantse maffia’. ‘Het is een vriendenclub die elkaar vooruit helpt en het zijn aanklagers die elkaar vrijwel nooit tegenspreken,’ zegt een hooggeplaatste officier van justitie tegen de NRC.

De publicaties in de kwaliteitskrant concentreren zich op de geheim gehouden liefdesaffaires van hoofdrolspeler Marc van Nimwegen, als procureur-generaal destijds de grote man van het personeelsbeleid bij het ministerie. In 2014 plaatste hij zichzelf over als hoofdofficier van het OM in Rotterdam, omdat zijn geliefde. hoofdoficier van justitie Marianna Bloos domicilie heeft. Zij leidt er het ‘functioneel parket’.

Van Nimwegen, inmiddels op non-actief met buitengewoon verlof, wordt ervan verdacht het bedrijf van zijn zus en zwager aan een contract voor personeelswerving bij het Openbaar Ministerie te hebben geholpen. Bloos, ook al met buitengewoon verlof, nam het besluit om mogelijke fraude van  hoofdofficier van justitie en IAP-bestuurslid Derk Kuijpers, niet te laten onderzoeken. Dit omdat Kuijpers – nog actief in de voetballerij als lid van het tuchtcollege van de KNVB) onmiddellijk met vervroegd pensioen ging (‘vlucht naar voren’, schrijft de NRC) toen uitlekte dat hij met de kas van het IAP zou hebben gerommeld.

Schandaal ja, maar vervolgingsbeleid buiten schot

Wat de NRC brengt over de Brabantse maffia blijft rode oortjes stuff. Zoals de lawaaischoppers van relsite Geen Stijl het noemen ‘een geheime seksneukclub’ van misdaadbestrijders die geacht worden zelf van onbesproken gedrag te zijn. Mij is dat te beperkt. Er is in de publicaties geen enkele link te vinden naar de invloed van de ‘Brabantse maffia’ op het vervolgingsbeleid. De namen van Johan en Tukta zul je in alle onthullingen niet tegenkomen.

Dat is vreemd, ook omdat de NRC volgens eigen schrijven al in 2014 door een klokkenluider was geïnformeerd over de beerput bij het OM. Kennelijk moest de onvrede over de Brabantse maffia in die besloten kringen vier jaar groeien, alvorens de klokkenluider bijgevallen werd door andere zeer betrouwbare en hooggeplaatste zegslieden. Echter, de ‘toevalligheden’ waar Johan het over heeft zijn te talrijk om dit te negeren.

VVD-ministers maken er puinhoop van

Er is door justitie tot de dag van vandaag nooit een uitleveringsverzoek aan de Thaise autoriteiten gedaan. Die onwil van het OM (of de Brabantse maffia) is door vijf bewindslieden gedekt: Opstelten, Teeven, Van der Steur, Dekker en Blok. Ja Stef, de man die een Trumpie maakte na zijn ongeloof in de multi-cuturele samenleving te hebben beleden. Die Stef dus schreef de Tweede Kamer in 2017 dat hij als minister zich niet met het vervolgingsbeleid van het Openbaar Ministerie mag bemoeien. Recentelijk is dat herhaald door minister van rechtsbescherming Sander Dekkee  (ook VVD). Het is onzin, zoals de ministers in hun juridische handboeken kunnen lezen. Zij kunnen vanuit hun politieke verantwoordelijkheid wel degelijk ingrijpen met een ministeriële aanwijzing als er naar hun oordeel fouten worden gemaakt door het OM.

Of neem deze. Crimefighter Lucas van Delft verzon een paar jaar terug doodsdreigementen van criminelen tegen hem en zijn gezin. Hij werd door zijn superieuren niet naar de Efteling gestuurd, maar kreeg als officier van justitie een baantje bij het parket in Rotterdam. Toeval? Wie is daar de baas? Ene Van Nimwegen. Pas nu blijkt dat de onvrede daarover bij dat deel van de burgers dat de zaak Johan en Tukta nauwlettend volgt werd gedeeld door collega’s van Van Delft. Zij vinden het volgens de NRC schandelijk, niet kunnen. En men wil een integriteitsonderzoek, in eigen kring natuurlijk.

Vertrouwen in rechtsstaat aangetast

Het mag geen verbazing wekken dat de schandalen, zoals Johan van Laarhoven schrijft, ‘je het vertrouwen in de Nederlandse rechtstaat doen verliezen.’  En dat niet alleen. Hoe geloofwaardig zijn de beloften van bewindslieden dat gestreefd wordt naar snelle opstart van de Wots-procedure? Zolang van Thaise kant het hoger beroep dat het OM in Bangkok heeft ingesteld tegen de strafverlaging (van de oorspronkelijke 103 jaar in het geval van Johan) niet is afgehandeld, kunnen Grapperhaus en Dekker zich net als hun voorgangers achter Thaise ruggen verbergen.

Door deze schandalen en niet te vergeten het saboteren door justitie van het onderzoek van Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen kunnen de verwachtingen moeilijk  hooggespannen zijn. Maar laat ik niet op de zaak vooruitlopen. In september/oktober wordt het rapport van ombudsman Van Zutphen verwacht. Als alle betrokkenen hun beloften nakomen is dit een reëel scenario: de Thaise beroepszaak is in december beëindigd. Dan nog drie tot zes maanden alvorens Wots is afgerond en Johan naar Nederland afreist. De arme Tukta, door het OM bij de zaak betrokken maar waarvoor Nederland niets kan doen volgens justitie, moet nog zien of zij door een koninklijk pardon eerder vrijkomt dan pas over zes jaar. De eerste gelegenheid die zich daarvoor aandient is de officiële troonsbestijging. Die zal zoals Thailands sterke man generaal Prayuth aangekondigd, niet plaatsvinden voor de al vele malen beloofde verkiezingen.

Teveel waan van de dag

In de tussentijd hoop ik dat er ergens in Nederland een journalist/researcher werkt of gaat werken aan een onthullend boek over de ‘affaire Van Laarhoven’. Er is om minder op de boekenmarkt gebracht. Helaas houdt over Johan en Tukta van Laarhoven de journalistiek zich tot op dit moment voornamelijk bezig met de waan van de dag. De justitiële kruistocht tegen The Grass Company wordt vooral (en goed) gevolgd door regionale media, voor de rest, omroepen, Volkskrant, NRC, Telegraaf, AD, slechts plichtmatige nieuwskeutels of zelfs dat niet . Er zijn ingrediënten genoeg voor meer: justitie onder VVD-leiderschap, het idiote gedoogbeleid, criminaliteit en coffeeshops, de rol van de Van Laarhovens in de (Brabantse) sector, de ‘Thaise connectie’. Een aardig begin: de invallen bij The Grass Company in 2008 en 2011. De trots gepresenteerde ‘stash’ van voorgedraaide joints en  externe opslag van 10 kg wiet was net voldoende voor een week verkoop in de vier coffeeshops van het bedrijf.

Voorzover niet bekend: in de meeste gevallen leggen rechters de eisen van het OM naast zich neer. De betrokkene wordt schuldig bevonden maar meteen gepardonneerd. Zoals recentelijk gebeurde met de eigenaar van Crackers. En in 2011 met…. jawel, The Grass Company. Omdat, vindt de rechter, zonder een dergelijke voorraad een (gedoogde) coffeeshop niet kan worden geëxploiteerd.

Meer weten?

Brabants Dagblad: Hoe Johan en Tukta in de Thaise bajes belandden
NRC: Hoe de sfeer in het OM verziekt raakte
NRC: De omstreden dienstreis naar Bangkok
NRC: Schaamte bij OM over affaires in eigen kring
NRC: OM stelt intern onderzoek in naar parket Breda
Volgens auteur Tino Kuis kan de tekst in Thais van een vonnis worden opgevraagd bij de betreffende rechtbank. Voor dit vonnis onder  ศาลอ่านคำพิพากษาคดีฟอกเงิน หมายเลขดำ อ.3423/2557.
Tevens zijn de vonnissen in eerste aanleg vertaald in Engels en Nederlands op Trefpunt Azië gepubliceerd. Hier de Engelstalige versie
De taken en bevoegdheden van het openbaar ministerie en politieke verantwoordelijkheid
Ministeriële verantwoordelijkheid voor OM al jaren in discussie. Zoekresultaten Google

Door Hans Geleijnse, thailandtref.com op 21-7-2018